Zehra Eren'den bir zamanların Türkçe'si

Bilindiği gibi Murat bardakçı'nın hazırlayıp sunduğu Tarihin Arka Odası adlı, süresi oldukça uzun tutulan, bir çok tarihi, kültürel, sanatsal konunun konuşluğu hoş bir yayın var. Bu Programın 6 eylül 2014 tarihli yayınında ilgimi çeken bir konuya değinildi. Konuklardan, son zamanlarda hakkında yapılan Capsler sebebiyle de bir çok kişi tarafından tanınan Türk tarih profesörü İlber Ortaylı bilgisine ve tecrübesine dayaranak Türkçe'nin prodental, yani artikulasyonu genellikle ağzın diş ve diş önü kısmında yapılan bir dil olduğundan, eskiden iyi eğitim alan insanların Türkçe'yi böyle telaffuz ettiğinden bahsetti. Bunu çok kötü bir biçimde abartan bir kesimin de o zamanlada bulunduğunu dile getiren profesör şimdiki gençlerin konuşma şeklinden oldukça rahatsız görünüyor. Gençlerin bu konuşma bozukluklarından kurtulması için ise eski tango sanatçılarından Zehra Eren'i günde on dakika dinlemelerini tavsiye ediyor. Ben de sevgili İlber hocanın bu tavsiyesine uyup ismini ilk defa bu programda duyduğum, ülkemizde nadir bulunan alto sesi dinledim. Hatta her gün bir kere dinliyorum belki bir faydası olur diye. Zehra Eren'nin ilk başta kulağa tuhaf gelen enteresan bir artikulasyonu olduğu kesin. Ne yazık ki sadece elli senelik bir geçmişi olan bu konuşma şekli bana çok uzak. Belki bir iki yeşilçam filminde rast gelmişimdir diye düşünebildim sadece.

Dilin değişime uğraması her dil için geçerli ve kaçınılmaz bir durum. Ancak durum yaşayan nesiller arasındaki iletişimi kesecek dereceye ulaşınca düşündürücü oluyor.

Şimdi bir de bu sanatçıyı siz dinleyin, ama bir kaç kere dinleyin ki, büyük ihtimalle ilk kez duyacağınız bu konuşma şekline kulaklarınız alışsın...

Esma Arı
06.11.2014